Vlaggetjesdag 2023

Als Schollekop had ik er natuurlijk bij moeten zijn maar de vakantie beslist anders. Zaterdag 17 juni 2023 is het vlaggetjesdag in Scheveningen. Helaas laat de eerste vangst nog een week op zich wachten. Door het koude voorjaar zijn de haringen nog niet vet genoeg. Ik kan niet wachten om bij mijn favoriete kraam (Robbie op de Fred) de eerste van het jaar naar binnen te laten glijden.

We hebben inmiddels 2 weken van onze vakantie erop zitten en we hebben zoveel nieuwe indrukken opgedaan dat het wel 2 maanden geleden lijkt sinds we onze eerste overnachting in Nieuwpoort hadden. Vandaag niet zoveel gedaan anders dan naar het dorp gelopen om een paar inkopen te doen. Lettie heeft lekker liggen lezen bij het zwembad en ik heb me volledig overgegeven aan de siësta. Omdat Spanje een Moors verleden kent leek het ons gepast om vandaag een Noord Afrikaans gerecht te bereiden t.w. Tabouleh. Een heerlijke salade met couscous en veel verse kruiden als peterselie, koriander en munt. Het was weer smullen geblazen.

We staan naast een ouder Engels echtpaar op de camping en veel Britser dan deze heb je ze niet. We hebben hun naam niet gevraagd maar wij noemen ze Elizabeth en Archibald (Liz and Archie for friends). Ze zijn net als wij 5 weken op pad. Met de ferry vanuit Plymouth naar Santander gevaren met hun ouwe trouwe caravan. Liz vertelde ons dat dit het laatste jaar is met de caravan omdat het interieur versleten is en er hier en daar vochtplekken zijn. Zoals we van de Britten gewend zijn is veel “keeping up appearances” (zouden ze een serie van moeten maken). Haar in het openbaar zo vriendelijke glimlach verandert in een venijnig snoetje als ze in de caravan zijn. Helaas is de caravan niet geluidsdicht en kunnen wij meegenieten van het drama dat zich daar ontvouwt. Archie vindt dat met een kleine investering de caravan nog best een paar jaartjes mee kan. Nou dat schiet bij Liz volledig in het verkeerde keelgat. Archie krijgt de wind van voren en timide kiest hij eieren voor zijn geld. De discussie suddert nog een tijdje voort en alle argumenten van Archie worden van repliek voorzien. Ook hebben zij een klein verkeersongeluk gehad waardoor er schade aan de auto is. Poeh poeh, wat een gedoe met de verzekering. Laten we het zo zeggen we hebben nog weinig liefs gezien naar elkaar toe. Breaking news : ze overwegen weer terug naar Engeland te gaan. Het wordt ze allemaal te veel. Sensatie Sensatie!!

Over verkeersongevallen gesproken, dat ben ik jullie helemaal vergeten te vertellen. We reden Santander uit en voor ons reed een oudere vrouw in een klein autootje. Allereerst naderde ze een VOP (voetgangers Oversteek Plaats) in de volksmond zebrapad en terwijl een gezin aan het oversteken was reed ze gewoon door. Op het laatste moment ging ze volledig in de remmen en wist een aanrijding te voorkomen. Enigszins geagiteerd wapperde ze met haar hand dat het gezin kon doorlopen. 200 meter verderop naderden we een rotonde. Ook hier heeft het verkeer op de rotonde voorrang. Onze brokkenpiloot was niet van zins om voorrang te verlenen en stuurde de rotonde op. Dit terwijl een man op een scooter schuin in de bocht het gevaar zag naderen. Als in een slow motion film zag je de blik van de man angstig worden en was de aanrijding onvermijdelijk. Een knal, een schuiver en de man lag op het asfalt. De auto van de vrouw was inmiddels tot stilstand gekomen maar enige reactie van haar kant bleef uit. Omstanders bekommerden zich over de man die gelukkig weinig mankeerde en zijn ongenoegen duidelijk liet blijken richting de vrouw. Na een minuut stapte de vrouw eindelijk uit de auto en ging zich met het slachtoffer bemoeien. Typisch een gevalletje “too little too late”. 

Omdat het weer morgen wat bewolkt wordt besluiten we morgen niet terug naar de kust te rijden maar door Picos de Europa naar Leon te rijden. Over een paar dagen wordt het weer beter en dan hervatten we de kustroute.

Voor nu, hasta luego!

Vlaggetjesdag is vanaf 1947 een jaarlijkse feestdag in mei of juni die, behalve in Scheveningen, aanvankelijk ook in diverse andere visserijhavens werd gehouden, zoals in IJmuiden en Vlaardingen.

Van oorsprong was het de dag waarop vissersschepen met vlaggetjes versierd (gepavoiseerd) in de haven lagen op de zaterdag, voorafgaand aan Pinksteren. Er werden op vlaggetjesdag proefvaarten met de haringloggers gemaakt om de motoren, die in de winter stil hadden gestaan, te testen en de kompassen opnieuw in te stellen. Op de dagen direct volgend op Pinksteren voeren de eerste schepen uit om te gaan vissen op haring. De dag van uitvaren werd Buisjesdag genoemd. Vroeger was dit vast op 15 juni. De voorgeschiedenis van de haringvangst is allicht veel ouder. Zo lagen op 14 september 1781 een tiental schuiten gereed voor de afvaart, waarbij stadhouder Willem V dikwijls aanwezig was.

Nadat eind jaren zestig van de 20e eeuw de haringvisserij met de vleet stilviel om plaats te maken voor andere visserijtechnieken met andersoortige schepen, raakte Vlaggetjesdag zijn werkelijke betekenis kwijt. Tegenwoordig is níet het uitvaren voor de haringvangst, maar de komst van de Hollandse Nieuwe de reden om het Scheveningse havengebied en de enkele daar nog liggende schepen op te sieren. In Scheveningen is Vlaggetjesdag een naoorlogs evenement; het is in 1947 ontstaan om zo de verkoop van haring te stimuleren.

Te Scheveningen richtte men zich in de afgelopen jaren voor wat betreft de viering van Vlaggetjesdag - evenals vroeger - op de zaterdag vóór Pinksteren. Toen in 2006 bleek dat de haring op dit tijdstip nog niet voldoende vet was waardoor ze op dat moment niet kon worden aangevoerd, is men de keuze voor Vlaggetjesdag gaan verleggen naar een latere datum. Voor het eerst sinds de traditie van vlaggetjesdag werd vlaggetjesdag uitgesteld. Een en ander wordt jaarlijks bepaald door bij de haringvangst en haringhandel betrokken belanghebbenden. Ook enkele andere plaatsen in Nederland (zoals Zoutkamp en Urk) kennen een vorm van Vlaggetjesdag; echter is die van Scheveningen de meest bekende en meest drukbezochte. In Vlaardingen is Vlaggetjesdag in de jaren 60 verdwenen.

Niet alleen de haven, maar ook de Scheveningse winkelstraten de Keizerstraat en de Badhuisstraat worden versierd. Op Vlaggetjesdag is hier een braderie.